Üniversitemiz Felsefe
Topluluğu tarafından Geleneksel Felsefe Günleri kapsamında “Kırıkkale Kültürü”
konulu konferans düzenlendi. Kırıkkale İl Kültür ve Turizm Müdürü Neslihan Aktaş’ın
konuk olarak katıldığı etkinliğe akademik ve idari personel ile öğrencilerimiz
katıldı.
İlk olarak
Kırıkkale’nin tarihini dinleyenlere aktaran Kırıkkale İl Kültür ve Turizm
Müdürü Neslihan Aktaş, “Şehir olarak, Kırıkkale’nin kuruluşu ve gelişmesi
oldukça yenidir ancak Kırıkkale ilinin coğrafi alanının yüzyıllar öncesine
giden çok eski bir yerleşim sahası olduğu bilinmektedir. İlimizin değişik
yerlerinde bulunan mağara, yer altı şehri ve höyük gibi arkeolojik eserler ve
kalıntılar bu bilgileri doğrular niteliktedir. 1071 Malazgirt Zaferi’nden
sonra, ilimiz dahilindeki Böhrek (Böbrek) Dağı civarı, Anadolu’nun Türk ve
İslam diyarı yapılması için mücadele verilen bölgelerin başında gelir. Ayrıca
Anadolu’daki ilk Türk – İslam yerleşim merkezlerinden birisi de 1120 yılında
kurulan Balışeyh’tir. Daha sonraki yüzyıllarda bu bölgede, Orta Asya’dan Anadolu’ya
göç eden muhtelif Oğuz Türkmen aşiretlerinin yerleştirildiği görülmektedir. Bu
arada ‘Oğuzhan’ Oymağı’nın, Ankara yakınlarında ,o zamanki söylenişiyle,
‘Kırıkkal’a’ bölgesinde yerleştiğine dair Osmanlı arşiv belgeleri mevcuttur. Bu
kaynaklar bize 250–300 yıl önceden buralara Kırıkkala isminin verildiğini
göstermektedir. Kırıkkale temelleri 1925 yılında atılan bir Cumhuriyet
şehridir. Şehrin gelişmesi, büyümesi ve
bugüne taşınması MKEK ile olmuştur. Kırıkkale'nin kurulduğu arazi Kırıkköyü
arazileriydi. Kırıkkale şehrini ortaya çıkaran esas sebep, 1921 yılında
buralarda İmalat-ı Harbiye Fabrikasının kurulmasına karar verilmesi ve 1925
yılında Top ve Mühimmat Fabrikasının temellerinin atılmış olmasıdır. O tarihlerde
Kırıkköyü'nün muhtarı olan Hüseyin Kâhya ile Yahşihan köyü öğretmeni Hüseyin
Avni Bey çok destek olmuşlardır. 1925’te Top ve Mühimmat Fabrikasının
temellerinin atılması, Kırıkkale'nin şehirleşmesinin çekirdeğini oluşturur.
Aynı kuruma bağlı fabrika sayısı arttıkça personel ve işçi sayısı da artmıştır
ve buna paralel olarak bölgede hızlı bir nüfus artışı görülmüştür. 1931-1941
yılları arasındaki dönem, Kırıkkale'nin gelişmesinde ikinci aşamayı oluşturur.
Hizmete açılan fabrika sayısı hızla çoğalmış, buna bağlı olarak da işçi
ihtiyacı artmıştır, Kırıkköyü’nden ve çevre köylerden akın akın işçiler
gelmiştir. Devlet daireleri ve okulların bir bölümünün açılması bu dönemde
gerçekleşmiştir. 1929’da belediyelik, 1944 yılında ilçe olan Kırıkkale, küçük
bir kasaba görünümünü almıştır. Kentin bir sanayi şehri olarak öneminin artması
ve artan nüfusun baskısıyla 3 mahalle daha kurulmuştur. 1945-1950'lerde
Kırıkkale Türkiye’nin bütün bölgelerinden hızla göç almış ve gerçekleşen nüfus
artışı ile büyümüş ve gelişmiştir. 1960'lı yıllarda Kırıkköyü ve Yuva köyünü
içine katan Kırıkkale, 1970'li yıllardan itibaren hızlı nüfus artışıyla
birlikte mahallerini de artırmıştır. 21
Haziran 1989 tarihinde il olmuştur.” diye konuştu.
Kırıkkale’nin kültürel
zenginliğine değinen Kırıkkale İl Kültür ve Turizm Müdürü Neslihan Aktaş,
“Kırıkkale Halk Oyunları zengin bir yapıya sahiptir. Genel olarak bakıldığında halk oyunları halay
ve kaşık oyunları şeklindedir. Hasandede, Koçubaba, Büyükafşar, Haydar Sultan
ve Hamzalı gibi kasaba ve köylerimizde semah vardır. Yörede çalgı olarak davul,
zurna ve bağlama kullanılmaktadır. Kırıkkale Halk Müziği; İç Anadolu Bölgesi
Halk Müziği özelliklerini taşımaktadır.
Kırıkkale Halk Müziği türlerine baktığımızda Uzun Havalar (Bozlaklar),
Kırık Havalar ve Oyun Havaları önemli bir yer tutmaktadır. İlin Halk Müziği
yapısında önemli bir yeri olan Bozlaklar konularını yiğitlik, kahramanlık ve
çeşitli toplumsal olaylardan alır. Vurguladıkları konulara göre yiğitleme,
güzelleme, yanık, ağıtlama ve kerem bozlağı gibi adlar alırlar. Sözleri anonim olabileceği gibi halk
ozanlarına ait de olabilir. Yörede kullanılan halk çalgılarının başlıcaları
davul, zurna ve bağlamadır. Yörede; Def, zilli maşa ve kaşık gibi vurmalı çalgılar
da vardır. Genellikle vurmalı çalgıları düğünlerde kadınlar kullanmaktadır.
Bozlak türünde tanınmış halk ozanları Kırıkkale’de yetişmiştir. En tanınmışları
Keskinli Hacı Taşan ve Ekrem Çelebi’dir. Yörede yetişen diğer halk ozanları
arasında; Aşık Dede Bekar, Bilal Tombak, Nuh Aygün, Kamil Abalıoğlu, Cevdet
Babacan, Vedat Cöke, Erol Tombak, Ekrem Aydostlu, Aşık Çevik, Seyit Çevik,
Kudret Taşan, Seyfettin Taşan ve Erol Cöke gibi isimler sayılabilir.” dedi.
Program; Kırıkkale İl
Kültür ve Turizm Müdürü Neslihan Aktaş’a teşekkür belgesi ve çiçek verilmesinin
ardından toplu fotoğraf çekimi ile sona erdi.